Zmiany prawne w e-commerce od 01.01.2023
Jakiś czas temu pisaliśmy o wejściu w życie dyrektywy Omnibus oraz dyrektyw DCD oraz SGD, które znacząco zmieniają prawa konsumentów oraz nakładają na przedsiębiorców szereg określonych obowiązków .
O ile zmiany miały zostać wdrożone z dniem 1 stycznia 2022 roku, to implementacja zajęła kolejny rok (z wyjątkami, które weszły we wcześniejszym czasie).
Przypominamy więc niektóre najważniejsze zmiany, jakie weszły z dniem 1 stycznia 2023 roku:
- Wyprzedaże i obniżki
Przepisy zobowiązują przedsiębiorców prowadzących sklepy internetowe i serwisy internetowe do podawania obok informacji o obniżonej cenie także informacji o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w ciągu 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
Zmiany w zakresie informowania dotyczyć mają również dostarczania informacji o cenie produktu oraz procedurze rozpatrywania reklamacji na etapie reklamy (np.w przypadku reklamy on-line na stronie internetowej sklepu) przed zawarciem umowy.
- Rękojmia konsumencka
Na mocy nowelizacji wprowadzone zostały przepisy dotyczące rękojmi konsumenckiej. Nowo wprowadzone przepisy przewidują wyłączenie stosowania przepisów Kodeksu cywilnego o rękojmi przy sprzedaży w stosunku do konsumentów i odrębne uregulowanie tej materii w ustawie z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (dalej: „u.p.k.”).
Zgodnie z projektem rękojmia konsumencka będzie opierać się na pojęciu niezgodności towaru z umową, a nie jak dotychczas na pojęciu wady fizycznej lub prawnej rzeczy.
Towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:
1) opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również kompatybilność, interoperacyjność i dostępność aktualizacji;
2) przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.
Ponadto towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi:
1) nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;
2) występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również funkcjonalność i kompatybilność, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie, chyba że przedsiębiorca wykaże, że:
a) nie wiedział o danym publicznym zapewnieniu i oceniając rozsądnie, nie mógł o nim wiedzieć,
b) przed zawarciem umowy publiczne zapewnienie zostało sprostowane z zachowaniem warunków i formy, w jakich publiczne zapewnienie zostało złożone, lub w porównywalny sposób,
c) publiczne zapewnienie nie miało wpływu na decyzję konsumenta o zawarciu umowy;
3) być dostarczany z opakowaniem, akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać;
4) być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
W pierwszej kolejności konsument będzie mógł żądać naprawy lub wymiany wadliwego towaru. Zwrot pieniędzy (częściowy lub całkowity) lub odstąpienie od umowy będą możliwe w kolejnym etapie dochodzenia roszczeń i to tylko w przypadku kiedy:
a) przedsiębiorca odmówił doprowadzenia towaru do zgodności lub ni doprowadził do zgodności
b) brak zgodności towaru z umową występuje nadal, mimo że przedsiębiorca próbował doprowadzić towar do zgodności z umową;
c) brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez uprzedniego skorzystania naprawy lub wymiany
d) z oświadczenia przedsiębiorcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.
Możliwość odstąpienia od umowy jest ograniczona tylko do wad istotnych towaru, a więc w przypadku wad nieistotnych towaru odstąpienie nie wchodzi w zakres uprawnień konsumenckich, przy czym istnieje domniemanie, że brak zgodności towaru z umową jest wada istotną.
Co istotne do 2 lat wydłużono okres domniemania istnienia wady. Przedsiębiorca odpowiedzialny jest za niezgodność towaru z umową, jeśli istniała ona w chwili dostarczenia towaru lub ujawniona została w terminie 2 lat od tej chwili, chyba że termin przydatności towaru do użycia jest dłuższy.
- Indywidualne dostosowanie cen
Zgodnie z przepisami przedsiębiorcy prowadzący sklepy internetowe lub serwisy internetowe mogą indywidualnie dostosowywać cenę swoich ofert do konkretnych konsumentów lub konkretnych kategorii konsumentów w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji i profilowanie zachowań konsumentów pozwalające przedsiębiorcom ocenić siłę nabywczą konsumentów. Konsumenci powinni zatem być wyraźnie informowani, gdy zaproponowana im cena została indywidualnie dostosowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, tak aby mogli uwzględnić potencjalne ryzyko przy podejmowaniu decyzji o zakupie. Ten wymóg informacyjny nie powinien mieć zastosowania do takich technik jak „dynamiczne” ustalanie ceny lub ustalanie ceny „w czasie rzeczywistym”, które wiążą się z bardzo elastyczną i szybką zmianą ceny w reakcji na wymogi rynku, o ile techniki te nie obejmują indywidualnego dostosowania w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji.
- Opinie i komentarze klientów
Zgodnie z przepisami jeżeli przedsiębiorca pozwala na zamieszczenie opinii i rekomendacji klientów o produkcie lub o sprzedawcy (w przypadku platform internetowych), będzie musiał wskazać, czy i w jaki sposób dokonuje weryfikacji tego, że zamieszczone opinie rzeczywiście pochodzą od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli. Jeżeli ustanowiono takie możliwości, przedsiębiorcy powinni udzielać informacji na temat sposobu przeprowadzania kontroli i wyraźnie informować konsumentów o tym, jak opinie są przetwarzane, na przykład, czy zamieszcza się wszystkie opinie, zarówno pozytywne, jak i negatywne, czy opinie te są sponsorowane lub czy mają na nie wpływ stosunki umowne z przedsiębiorcą.
Jednocześnie za nieuczciwą praktykę uznawane będzie wprowadzanie konsumentów w błąd poprzez twierdzenie, że opinie o produkcie pochodzą od konsumentów, którzy rzeczywiście używali tego produktu lub go kupili, jeżeli nie są stosowane żadne uzasadnione i proporcjonalne działania w celu weryfikacji powyższego faktu. Za wprowadzenie w błąd będzie się również uznawać zamieszczania nieprawdziwych opinii i rekomendacji konsumenckich, takich jak polubienia w mediach społecznościowych, lub zlecania ich zamieszczania innym osobom z myślą o promowaniu własnych produktów, a także manipulowania opiniami i rekomendacjami konsumenckimi, na przykład poprzez publikowanie tylko pozytywnych opinii i usuwanie negatywnych.
W zakresie prowadzenia platform marketingowych (marketplaceowych) dyrektywa Omnibus wprowadza następujące regulacje:
- Transparentność pozycjonowania i plasowania produktów
Platformy będą musiały prezentować jasne zasady dotyczące umiejscawiania produktów lub usług poprzez ujawnienie głównych parametrów decydujących o widoczności produktów przedstawianych konsumentowi w wyniku wyszukiwania. Dzięki temu konsumenci mają mieć możliwość lepszego zrozumienia mechanizmów pozycjonowania wyników.
- Udzielanie jasnych informacji
Nowe przepisy dotyczyć będą także relacji pomiędzy właścicielami internetowych platform handlowych, a sprzedawcami oferujących za ich pośrednictwem swoje towar, w tym w szczególności jasnych i przejrzystych informacji dotyczących obu tych podmiotów.
Po pierwsze, za nieuczciwą praktykę handlową uznane będzie nieudzielenie informacji o tym, czy sprzedający jest przedsiębiorcą. Nowo projektowane przepisy zakładają, iż informacja ta będzie udzielana dostawcy platformy na podstawie oświadczenia, a tym samym, na dostawcy platformy nie będzie ciążył obowiązek weryfikacji tego stanu rzeczy. Dostawcy internetowych platform handlowych powinni natomiast wymagać od dostawców będących osobami trzecimi, działających na internetowych platformach handlowych, wskazania swego statusu jako przedsiębiorców lub osób niebędących przedsiębiorcami dla celów prawa ochrony konsumentów i udzielenia tych informacji dostawcy internetowej platformy handlowej. Jeżeli osoba trzecia oferująca towary, usługi lub treści cyfrowe na platformie oświadcza, że ma status podmiotu niebędącego przedsiębiorcą, dostawcy internetowych platform handlowych powinni zamieszczać krótkie oświadczenie, zgodnie z którym prawa konsumentów wynikające z unijnego prawa ochrony konsumentów nie mają zastosowania do zawartej umowy.
Dostawca platformy będzie musiał także wskazać jasny podział obowiązków dotyczących zawarcia umowy, czyli wyjaśnić, jakie obowiązki odnośnie do umowy ma sprzedawca, a jakie dostawca platformy. To zapewni konsumentowi jasność kto ma jaką odpowiedzialność i np. do kogo może zgłosić się w momencie reklamacji.
W ustawie uregulowano również obrót treściami i usługami cyfrowymi, w tym obrót towarami z elementami cyfrowymi oraz możliwością odstąpienia od nich w określonych w ustawie przypadkach. Uregulowano również odpowiedzialność przedsiębiorcy za brak zgodności z umową treści lub usługi cyfrowej oraz uprawnienia konsumenta w przypadku braku zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej.
W przypadku jakichkolwiek dodatkowych informacji prosimy o kontakt.
No Comments